فلسفه عرفان عملی
Authors
abstract
هنگامی که از بیرونِ یک علم دربارهٴ ساختار و چارچوب کلی آن می اندیشیم و در باب مسائلی چون چیستی، موضوع، مبادی، مسائل، روش و غایت آن می پرسیم، در قلمرو فلسفهٴ آن علم قرار داریم. یکی از علومی که در زمین فرهنگ اسلامی رویید، عرفان عملی است. علم عرفان عملی از سلوک عرفانی سخن می گوید و عناصر، مراحل و موانع آن را برمی رسد. سرنوشت عرفان و صحت و سقم و تکامل آن در گرو تنقیح مباحث عرفان عملی است. تنوع و تفاوت فِرَق و طریقت های عرفانی، اولا و بالذات به تفاوت در عرفان عملی آنها برمی گردد؛ چنانکه ارزش و اعتبار تجربه های عرفانی نیز تا حد بسیاری وابسته به برنامهٴ سلوکی سالک است. از این رو، تنقیح مباحث عرفان عملی در پیشبرد عرفان و تصحیح و تدقیق آن و پیشگیری از انحرافات ضروری است. برای تنقیح عرفان عملی، لازم است ساختمان کلی آن را مطالعه کنیم. تنقیح مبادی و مبانی و کاوش در حدود و ثغور و مداقه در منابع و روش و توجه به مناسبات این علم با دیگر علوم و بازکاوی ساختار و اصول کلی آن، راه را بر تحول و نوآوری در این حوزه می گشاید. برخی از مباحث یادشده در آثار سنتی عرفانی به اجمال مطرح شده است، اما وقت آن رسیده است که به «فلسفهٴ عرفان عملی» همچون دیگر فلسفه های درجه دوم، به نحو استقلالی و تفصیلی بپردازیم. پیدا است که چنین امری فراتر از گنجایش یک مقاله است. از این رو در این مقاله به برخی از مهم ترین عناصر این بحث به اجمال می پردازیم و سایر مباحث مربوط را به توفیق و مجالی دیگر وامی گذاریم.
similar resources
شاخص های عملی عرفان در سلوک‌نامه بایزیدبسطامی
بایزیدبسطامی عارفی است که اندیشه‌ی توحیدی او در سراسر متون عرفانی متقدم و متأخر اسلامی حضور تاثیرگذار دارد و هر وجهی از سیر و سلوک وی پژوهشی جداگانه می‌طلبد. اما در این واکاوی، شاخص‌های اصلی عرفان بایزید در بُعد «عمل» مورد بررسی قرار گرفت و معلوم گردید که برخلاف نظر برخی از منتقدین اندیشه‌ی او، عارفی متمسک به ثقلین است. بعضی از عرفا هم اذعان دارند قرآن را تماماً ازبر بوده و پاسخهایی که با استفاد...
full textنقدی بر کتاب عرفان و فلسفه
هدف از بررسی کتاب عرفان و فلسفه اثر والتر ترنس استیس (1967)، نقد و تحلیل پیش‌فرض‌ها، خاستگاه و نظریه کتاب در حل تناقض‌آمیز بودن تجربه عرفانی در منطق و ذهنی یا عینی بودن آن است. کتاب حاضر تجربه عرفانی و عرفان را با دیدگاه تجربه‌گرایی فلسفی و مسائل آن پیوند داده است. تجربه عرفانی در این اثر، تجربه‌ای فراعینی و حتا فراذهنی و ورای منطق است؛ حال آن‌که با طرح نظریه منطق فازی پس از استیس امکان بازنگر...
full textفلسفه عرفان در اندیشه استاد مطهری
عرفانشناسی یکی از راهبردهای بنیادین دوره جدید و نیازهای کنونی جامعه اسلامی - انقلابی در حال تکوین تمدن نوین اسلامی است. اندیشیدن درباره عرفان اسلامی و تولید فلسفه عرفان اسلامی، برآمده از درک و دردهای عمیق و از اضلاع مهم منظومه اندیشه‌ای استاد مطهری; است؛ وی که به اهمیت فلسفه‌های مضاف و ضرورت تولید آنها بهویژه در فلسفه اخلاق اسلامی، فلسفه دین اسلامی، فلسفه تاریخ اسلامی و... بهطو...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی حکمت اسراPublisher: موسسه فرهنگی تحقیقاتی اسرا
ISSN 2383-2916
volume 3
issue 9 2011
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023